استانداردسازی و استفاده از علائم و قوانین یکسان در قرن های گذشته مورد استقبال صنایع مختلف قرار گرفته است، به طوری که بسیاری از بزرگان صنایع مختلف با هزینه شخصی مؤسسات و اتحادیه هایی را برای توسعه این استانداردها ایجاد کرده اند. درجه حفاظت الکتریکی مفهومی در استاندارد IEC است که بر اساس آن محفظه های تجهیزات الکتریکی بسته به میزان نفوذ عناصر خارجی به کدهای استاندارد با دو حرف IP و به دنبال آن دو رقم تقسیم می شوند. کد IP سیستمی برای طبقه بندی درجه حفاظت تجهیزات الکتریکی است. سطح حفاظت IP توسط استاندارد بین المللی EN 60529 (استاندارد بریتانیا BS EN 60529:1992) تعریف شده است. استاندارد IP شامل دو عدد است که درجه حفاظت تجهیزات الکتریکی در برابر عناصر جامد و مایع را توصیف می کند. عدد سمت راست میزان محافظت در برابر ذرات مایع و عدد سمت چپ میزان محافظت در برابر ذرات جامد را نشان می دهد.
درجه حفاظت یا استاندارد IP چیست؟
درجه حفاظت به عنوان Ingress Protection) IP) شناخته می شود. سطح حفاظت یا IP با دو عدد تعیین می شود و هر چه این عدد بیشتر باشد سطح حفاظت بهتر است. عدد صفر زمانی استفاده می شود که هیچ حفاظتی ارائه نشده باشد. زمانی که اطلاعات کافی برای تعیین سطح حفاظت جمع آوری نشده باشد، حرف X جایگزین این عدد می شود. IP نشان می دهد که تا چه حد می توان از مقاومت دستگاه اطمینان حاصل کرد. IP این 3 مورد را در مورد هر وسیله مشخص می کند:
1. درجه حفاظت افراد در برابر تماس با بخش های برق دار و متحرک تابلو و تجهیزات درون تابلو در برابر نفوذ اجسام خارجی
2. محفاظت از تجهیزات درون تابلو در برابر ورود مایعات به پانل
3. از تجهیزات درون تابلو در برابر ضربه مکانیکی محافظت می کند.
راهنمای درجه محفاظت IP Code
دانستن سطح حفاظت یا کد IP به کاربر کمک می کند تا نحوه استفاده و محیط قرار گیری دستگاه را بشناسد. در ادامه، رایج ترین انواع کدهای حفاظتی در دستگاه ها و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی را شرح می دهیم:
– IP00: هیچ حفاظت خاصی در برابر تماس تصادفی یا نفوذ خارجی ندارد. محافظت خاصی در برابر آب ندارد. سازه های نوع “طراحی باز” برای حفاظت از نوع IP 00 تولید می شوند.
– IP20: محافظت در برابر تماس و نفوذ اجسام خارجی جامد بزرگتر از ø 12 میلی متر. محافظت خاصی در برابر آب ندارد.
– IP23: محافظت در برابر تماس و نفوذ اجسام خارجی بزرگتر از ø 12 میلی متر. محافظت در برابر اسپری آب در هر زاویه تا 60 درجه از عمودی، به طوری که این گونه پاشش ها اثر مخربی نداشته باشد.
– IP40: محافظت در برابر تماس و نفوذ اجسام جامد خارجی بزرگتر از ø 1 میلی متر. محافظت خاصی در برابر آب ندارد.
– IP44: محافظت در برابر تماس و نفوذ مواد جامد خارجی بزرگتر از ø1 میلی متر. محافظت در برابر پاشش آب به طوری که هر جریانی از هر جهت هیچ اثر مضری بر روی پوشش تجهیزات نداشته باشد.
– IP54: حفاظت محدود در برابر نفوذ گرد و غبار. محافظت در برابر پاشش آب از هر طرف. محافظت محدود در مقابل نفوذ.
– IP55: محافظت در برابر گرد و غبار. محافظت در برابر جت های آب کم فشار (6.3 میلی متر) در هر جهت به پوشش دستگاه آسیب نمی رساند.
– IP57: حفاظت محدود در برابر گرد و غبار ورودی. محافظت در برابر غوطه ور شدن در عمق 15 سانتی متر تا 1 متر. حفاظت از نفوذ محدود
– IP58: حفاظت محدود از ورود گرد و غبار محافظت در برابر غوطه ور شدن طولانی مدت تا فشار مشخص. محافظت محدود در برابر نفوذ.
– IP60: محافظت کامل در برابر نفوذ گرد و غبار. محافظت خاصی در برابر آب وجود ندارد. محافظت محدود در برابر نفوذ.
– IP61: محافظت کامل در برابر نفوذ گرد و غبار. محافظت در برابر چکه آب. حفاظت از نفوذ محدود
– IP62: محافظت کامل در برابر نفوذ گرد و غبار. محافظت در برابر اسپری آب در هر زاویه تا 15 درجه از عمودی، به طوری که این گونه پاشش ها هیچ اثر مخربی ندارند. حفاظت از نفوذ محدود
– IP63: محافظت کامل در برابر نفوذ گرد و غبار. محافظت در برابر اسپری آب در هر زاویه تا 60 درجه از عمودی، به طوری که این گونه پاشش ها اثر مخربی نداشته باشد.
– IP64: محافظت در برابر پاشش آب در هر زاویه تا 60 درجه از عمودی تا این گونه پاشش ها اثرات مخربی نداشته باشد. محافظت محدود در برابر نفوذ.
– IP65: محافظت کامل در برابر گرد و غبار. محافظت در برابر جت های آب کم فشار (6.3 میلی متر) از هر جهت، اثر مخربی بر روی پوشش تجهیزات ندارد.
– IP66: محافظت کامل در برابر گرد و غبار. محافظت در برابر جت های آب با فشار بالا (12.5 میلی متر) از هر جهت هیچ اثر مضری بر روی پوشش مواد ندارد. محافظت محدود در برابر نفوذ.
– IP67: محافظت کامل از ورود گرد و غبار. از غوطه ور شدن در عمق 15 سانتی متر تا 1 متر محافظت می کند. محافظت محدود در برابر نفوذ.
–IP68: محافظت کامل در برابر نفوذ گرد و غبار. محافظت در برابر غوطه ور شدن طولانی مدت تا فشار معین. حفاظت از نفوذ محدود
– IP69K: محافظت کامل در برابر نفوذ گرد و غبار. محافظت در برابر جت های بخار. محافظت محدود در مقابل نفوذ.
کلام آخر
درجه حفاظت روی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی مشخص شده است که نشان دهنده وضعیت تجهیزات و میزان مقاومت آن در برابر جامدات و مایعات است. برای درک بهتر استفاده از این اعداد؛ باید بدانید که عدد اول برای جامدات و عدد دوم از صفر شروع می شود و برای مایعات صدق می کند. عدد صفر نشان دهنده عدم حل نوع محافظتی است وسیله می‌باشد. اگر عدد جامدات 6 باشد، این به معنای بالاترین درجه حفاظت دستگاه در برابر مواد جامد از جمله گرد و غبار و این عدد برای مایعات 8 است.